Posiadany pojazd można nie tylko sprzedać, ale też komuś przekazać. Taka procedura wiąże się z kilkoma bardzo ważnymi formalnościami. Darowizna samochodu czasem wymaga też zapłacenia podatku. Planujesz niedługo oddać swoje auto, a może to Ty masz je otrzymać? Wyjaśniamy, na czym dokładnie polega darowizna samochodu i co powinieneś o niej wiedzieć!
Zgodnie z przepisami można za darmo ofiarować innej osobie posiadany pojazd, zrzekając się do niego praw. Obie strony muszą jednak przygotować i podpisać stosowny dokument, a także zadbać jeszcze o inne kwestie formalne. Dowiedz się, jak przebiega darowizna samochodu oraz czego trzeba przy tej okazji dopilnować!
Z tego artykułu dowiesz się:
Darowizna samochodu – co trzeba zrobić?
Samo przekazanie samochodu, niezależnie w jakiej formie się odbywa, wymaga dostosowania się do wszystkich obowiązków formalnych. Darowizna w rodzinie może być przekazana bez opłacania dodatkowego podatku, jednak nie w każdej sytuacji. Szczegóły na ten temat są zawarte w przepisach prawa skarbowego, a jeśli ktoś ma wątpliwości, może zapytać we właściwym dla siebie Urzędzie Skarbowym. Darowizna auta wymaga jednak przerejestrowania samochodu, co wiąże się ze standardowymi procedurami z tym związanymi. Nie różnią się one od sytuacji, w której rejestruje się kupione auto.
Na Kioskpolis.pl można znaleźć ubezpieczenie OC i ubezpieczenie AC. Jeśli chodzi o OC, jest ono ważne w momencie nabycia auta, jeśli stara polisa obowiązywała. Jeśli jednak jej termin się kończy, trzeba poszukać nowego ubezpieczyciela.
Na czym polega darowizna samochodu?
Darowizna samochodu to sytuacja, w której przenosi się prawa majątkowe na rzecz innej osoby. Taki akt wymaga stosownego potwierdzenia, a także dopełnienia kilku istotnych formalności. Dowodem przekazania auta jest umowa darowizny pojazdu, której formę reguluje treść art. 888-902 Kodeksu Cywilnego. Przepisy nie określają tego, komu można oddać samochód, dlatego mogą być to członkowie najbliższej rodziny, partnerzy, znajomi czy nawet obce osoby.
Odpowiednio sporządzony dokument jest podstawą, dla której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego przekazania danego przedmiotu obdarowanemu. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, powinien mieć formę aktu notarialnego, ale nie jest to wymagane. Umowa będzie ważna w momencie, gdy jej założenia będą spełnione, czyli samochód zostanie przekazany. Wystarczy sporządzić ją na piśmie, dbając o to, by znalazły się w niej najważniejsze informacje.
Co powinna zawierać umowa darowizny samochodu?
Umowa darowizny pojazdu nie musi być poparta aktem notarialnym, dlatego z powodzeniem można sporządzić ją samodzielnie. Powinna mieć formę pisemną, a także zawierać następujące informacje:
- datę oraz miejsce zawarcia umowy,
- oznaczenie stron – wszystkie dane osobowe darczyńcy i obdarowanego, a także oświadczenie o stopniu pokrewieństwa,
- opis i dane samochodu, takie jak m.in. marka, model, rok produkcji, numer rejestracyjny, VIN,
- wartość pojazdu,
- oświadczenie darczyńcy o posiadaniu praw własności pojazdu,
- oświadczenie o przekazaniu pojazdu oraz przyjęciu go przez obdarowanego,
- termin przekazania darowizny,
- podpisy obu stron.
Dodatkowo do umowy można oczywiście dołączyć inne dane czy materiały, np. zdjęcia samochodu, adnotację o dodatkowym wyposażeniu pojazdu czy wskazanie strony odpowiedzialnej za pokrycie kosztów wynikających z przygotowania umowy.
Darowizna samochodu – jakie dokumenty będą potrzebne?
Podatek od darowizny auta płaci się na podstawie przedłożonych dokumentów. Nowy i pierwotny właściciel auta powinien pamiętać, że dopilnowanie załatwienia wszelkich formalności jest bardzo ważne, nawet jeśli jest to przekazanie samochodu w najbliższej rodzinie. Jest to jeszcze bardziej istotne, jeśli dotyczy darowizny samochodu firmowego, gdyż w takiej sytuacji sprawa może się nieco skomplikować pod względem podatkowym. Podatek od kupna samochodu jest trudny do uniknięcia i przekazanie darowizny nie zawsze ochroni przed koniecznością jego zapłacenia. Darowizna auta dla syna nie będzie jednak wymagała płacenia podatku. Skompletowanie wszystkich dokumentów jest też konieczne, by wykonać przepisanie ubezpieczenia OC.
Zgłoszenie darowizny samochodu
Sam fakt oddania samochodu trzeba oczywiście zgłosić. Przekazany pojazd musi zostać przerejestrowany w wydziale komunikacji (odpowiednim dla miejsca zamieszkania). Osoba obdarowana ma na to 30 dni od chwili uzyskania auta. Musi wtedy przedstawić następujące dokumenty:
- umowę darowizny,
- dowód rejestracyjny,
- kartę pojazdu (jeśli była wydana),
- dowód osobisty, paszport lub inny dowód tożsamości,
- zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu,
- umowę ważnego ubezpieczenia OC.
Darczyńca również musi przekazać informację o darowiźnie pojazdu do wydziału komunikacji.
Darowizna a podatek – ile kosztuje darowizna auta?
Przekazanie tak wartościowego przedmiotu jest obciążone podatkiem od spadków i darowizn. Jeśli umowę przygotowuje notariusz, zajmie się obliczeniem wysokości tej kwoty, a następnie ją odprowadzi. Kiedy zaś dokument nie ma formy aktu notarialnego, obdarowany musi sam obliczyć oraz uregulować podatek od darowizny, a następnie złożyć zeznanie podatkowe w urzędzie skarbowym.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn dokładnie opisuje wszystkie kwestie związane z tą należnością. Określa m.in. grupy podatkowe, którym przysługuje kwota wolna od podatku.
Grupa podatkowa | Kwota wolna od podatku |
0 | zwolnienie z podatku (brak obowiązku zapłaty) |
I | 9637 zł |
II | 7276 zł |
III | 4902 zł |
Do grupy 0 zalicza się najbliższą rodzinę, tj. małżonka/małżonkę, syna, córkę, matkę, ojca, dziadka, babcię, pasierba, pasierbicę, brata, siostrę, ojczyma oraz macochę.
Do I grupy podatkowej należą dalsi bliscy, czyli: pradziadek, prababcia, wnuk, wnuczka, prawnuk, prawnuczka, teść, teściowa, zięć i synowa.
Do II grupy zalicza się niebezpośrednio spokrewnionych członków rodziny: rodzeństwo rodziców (wujostwo), zstępne rodzeństwo (dzieci rodzeństwa), szwagrów, szwagierki, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa małżonków oraz małżonków pozostałych zstępnych (np. wnuków).
Do III grupy podatkowej należą zaś pozostali nabywcy, czyli osoby niespokrewnione i niespowinowacone w żaden sposób.
Jak widać, zgodnie z treścią ustawy najbliżsi krewni często wcale nie muszą odprowadzać należności, zaś podatek od darowizny samochodu dla obcej osoby jest najwyższy.
Ile wynosi podatek od darowizny samochodu?
Jeśli nie skorzysta się z pomocy notariusza, trzeba samodzielnie obliczyć podatek od darowizny. Aby to zrobić, należy mieć na względzie nadwyżki podstawy opodatkowania, czyli sumy przekraczające kwotę wolną od podatku. Aktualnie stosuje się stawki wymienione w poniższej tabeli:
Grupa podatkowa | Kwota nadwyżki | Wysokość podatku | |
od | do | ||
I | – | 10278 zł | 3% |
10278 zł | 20556 zł | 308,30 zł i 5% nadwyżki ponad 10278 zł | |
20556 zł | – | 822,20 zł i 7% nadwyżki ponad 20556 zł | |
II | – | 10278 zł | 7% |
10278 zł | 20556 zł | 719,50 zł i 9% od nadwyżki ponad 10278 zł | |
20556 zł | – | 1644,50 zł i 12% od nadwyżki ponad 20556 zł | |
III | – | 10278 zł | 12% |
10278 zł | 20556 zł | 1233,40 zł i 16% nadwyżki ponad 10278 zł | |
20556 zł | – | 2877,90 zł i 20% od nadwyżki ponad 20556 zł |
Darowizna bez podatku – o czym trzeba pamiętać?
Zgodnie z przepisami, darowizna w rodzinie jest zwolniona z podatku w przypadku najbliższych krewnych. Na obdarowanych ciąży jednak konieczność zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Jeśli się tego nie dopilnuje, trzeba rozliczyć się na takich samych zasadach, jak pierwsza grupa podatkowa. Wyjątkiem jest sytuacja, w której wartość przekazanego pojazdu wynosi mniej niż 9637 zł.
Przy tym trzeba jednak pamiętać o tym, że kwota ta jest sumą dla jednej osoby i obowiązuje przez okres pięciu lat. Jeśli więc, np. ojciec podaruje córce swój stary samochód o wartości 8000 złotych, ale rok później przekazana zostanie kolejna darowizna dla dziecka wynosząca ponad 1637 zł, trzeba o tym fakcie poinformować urząd skarbowy. Najrozsądniej jest zawsze na wszelki wypadek zgłaszać darowizny, by uniknąć kłopotów z fiskusem.
Umowa darowizny części pojazdu
Współwłasność samochodu również może zostać przepisana na inną osobę na zasadzie darowizny. W ten sposób rodzice często pomagają swoim dzieciom, które niedawno zyskały uprawnienia. Jako młodzi kierowcy mogą dzięki temu korzystać ze zniżek OC, przy okazji pracując już na własne, wyrabiając sobie pozytywną historię ubezpieczeniową. Umowa darowizny połowy samochodu oraz cała procedura wyglądają tak samo jak w przypadku całego pojazdu, ale trzeba zaznaczyć w dokumencie, że osoba obdarowana przyjmuje połowę własności auta.
Darowizna samochodu firmowego
Częstą procedurą jest też darowizna samochodu firmowego będącego środkiem trwałym w przedsiębiorstwie. Czynność ta nie powoduje powstania przychodu po stronie darczyńcy, dlatego nie jest traktowana jako koszt uzyskania przychodu. Przy tym oczywiście na osobie obdarowanej ciążą podatki odpowiednie dla grupy III.
Nieodpłatnie przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podlega jednak opodatkowaniu VAT. Przy jego nabyciu można było skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego, dlatego trzeba opodatkować tę transakcję. Jeśli zaś darczyńcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów (lub ich części składowych), darowizna samochodu firmowego nie będzie opodatkowana.
Darowizna samochodu a OC
Nabywając samochód drogą darowizny, warto rozejrzeć się za optymalnym ubezpieczeniem. Porównywarka OC AC Kioskpolis.pl pozwoli na szybkie znalezienie najlepszych cenowo ofert. Można tu porównać także ubezpieczenie NNW samochodu i wiele innych rodzajów polis.
Darowizna samochodu skutkuje przeniesieniem jego własności. Darczyńca musi zgłosić ten fakt także w zakładzie ubezpieczeń, w ciągu 14 dni od podpisania umowy. Jeśli posiadał ważną polisę, przechodzi ona na nowego właściciela. Po upływie ustalonego okresu trwania nie ulega jednak automatycznemu przedłużeniu. Jeśli wyrazi się chęć jej kontynuowania, ubezpieczyciel przeprowadzi rekalkulację stawki. Ta często wypada bardzo niekorzystnie, dlatego lepiej jest wtedy postarać się znaleźć nowe, tańsze OC. Przy tym trzeba jednak uważać, by nie dopuścić do przerwy. Nawet jeśli nie będzie się posiadać ważnej polisy zaledwie przez jeden dzień, można otrzymać od UFG karę w wysokości 1120 złotych.
Darowizna samochodu – kiedy przerejestrować auto?
Często pojawia się pytanie, kiedy przerejestrować auto przy darowiźnie. Kwestie terminów wymaganych przez prawo, jeśli chodzi o wywiązanie się ze wszystkich formalności, w większości pokrywają się z terminami obowiązującymi w przypadku standardowego nabywania auta drogą kupna.
Co się stanie, jeśli nie zgłosimy darowizny?
Niezgłoszona darowizna samochodu może być potraktowana jako oszustwo. Karą jest opodatkowanie w wysokości 20%. Urząd skarbowy nałoży sankcję wtedy, gdy fakt ten zostanie wykryty podczas kontroli. Dodatkowo może pociągnąć podatnika do odpowiedzialności skarbowej, w wysokości zależnej od stopnia narażenia budżetu na uszczuplenie.
Darowizna samochodu – kiedy można sprzedać?
Kwestie związane z odpowiedzią na pytanie, kiedy można sprzedać auto przy darowiźnie, reguluje prawo podatkowe.
Konsekwencje finansowe mogą być duże, dlatego nawet darowizna od rodziców dla pewności powinna zostać zgłoszona do urzędu. Dzięki temu, jeśli zapomni się, że w ciągu 5 lat otrzymało się inne dobra lub w przyszłości nie weźmie się pod uwagę otrzymanego auta, uniknie się konsekwencji. Niezależnie od tego, czy jest to auto do 30 tyś., czy tańsze, zawsze trzeba zgłosić darowiznę do urzędu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o darowiznę samochodu
Czy od darowizny samochodu zawsze trzeba zapłacić podatek?
Darowizna samochodu nie zawsze jest opodatkowana. Wiele zależy od tego, komu przekazuje się pojazd. Dla poszczególnych grup obowiązują inne kwoty wolne od podatku. Najbliższa rodzina z reguły jest całkowicie zwolniona z dodatkowych opłat, ale ma obowiązek poinformować urząd skarbowy o darowiźnie w ciągu 6 miesięcy od dnia podpisania umowy.
Kto musi zapłacić podatek od darowizny?
Jeśli samochód został oddany osobie z I, II lub III grupy podatkowej, a jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku, osoba obdarowana musi odprowadzić stosowny podatek. Darczyńca nie jest zobowiązany do płacenia podatku dochodowego ani podatku od spadków i darowizn.
Czy podatek od darowizny da się zapłacić przez Internet?
Podatek od darowizny samochodu można uregulować na stronie: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-otrzymanie-majatku-ze-spadku-lub-darowizny-formularz-podatkowy-sd-z2. Przy tym trzeba jednak potwierdzić swoją tożsamość za pomocą danych autoryzujących, profilu zaufanego lub podpisu elektronicznego.
Czy darczyńca może ubiegać się o zwrot składki OC?
Jeśli osoba obdarowana nie chce dalej korzystać z polisy OC przypisanej do auta i wypowie umowę, darczyńca może ubiegać się o zwrot składki. Wtedy przysługuje mu kwota za niewykorzystany okres ochrony.
Komentarze (12)
Witam! Z żoną jesteśmy współwłaścicielami samochodu, który chcemy podarować mojemu Tacie. Jak wygląda w tym przypadku procedura i czy umowa powinna wyglądać inaczej? I jak z rozliczeniem się w tym przypadku z urzędem skarbowym – rozumiem że powinien być odprowadzony podatek od połowy wartości samochodu. Wartość samochodu oceniam na 10 – 11 tys. złotych. Z góry dziękuję za odpowiedź.
W takiej sytuacji należy sporządzić umowę darowizny z Pana oraz Małżonki na Pana Tatę. W przypadku najbliższej rodziny w tym także rodziców, po sporządzeniu umowy jeżeli łączna wartość darowizny nie przekracza 9 637 zł od jednej osoby w ciągu pięciu lat, nie ma obowiązku zgłaszania jej do Urządu Skarbowego.
Dzień dobry. Mam pytanie w związku z faktem, że rodzice jako współwłaściciele samochodu przekazali mi go w formie darowizny (w postaci spisanej umowy). W międzyczasie jeden ze współwłaścicieli zmarł. Jak w takiej sytuacji zgłosić to do urzędu komunikacji skoro jedno z darczyńców nie jest w stanie stawić się w urzędzie a nie mam pełnomocnictwa? Wystarczy wtedy sama umowa czy musi być tam zawarty pkt. dotyczący zbycia samochodu? Jak również załatwić sprawę OC jeśli nie udało się tego zgłosić w ciągu 14 dni? Będę wdzięczny za odpowiedź. Z góry dziękuję.
Dzień dobry,
Aby zgłosić sprawę do urzędu wystarczy umowa darowizny, akt zgonu zmarłego współwłaściciela oraz drugi właściciel. Natomiast sprawę do Ubezpieczyciela należy zgłosić niezwłocznie jeśli minęło już 14 dni.
Witam, czy sprzedaż samochodu darowanego synowi może się odbyć po pełnych 6 miesiącach od daty przekazania samochodu (sporządzenia darowizny), czy od daty wydania decyzji o przerejestrowaniu auta, czy też od daty wydania nowego dowodu rejestracyjnego? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Dzień dobry,
Sprzedaż może się odbyć po sześciu miesiącach od daty otrzymania pojazdu.
Witam,
A jak wygląda procedura w przypadku otrzymania zza granicy auta, które tam zostało wyrejestrowane? wartość auta to ok. 3 tyś zł. Będę wdzięczny na podpowiedź.
Pozdrawiam
Dzień dobry,
Rejestracja samochodu w kraju wygląda tak samo z tą różnicą, że zamiast umowy kupna należy przedstawić akt darowizny. W przypadku opodatkowania najlepiej skontaktować się z Urzędem Skarbowym.
Dzień dobry. Brat i ja jesteśmy współwłaścicielami auta, jako dwoch spadkobierców po ojcu.Przekazałam swoje 50 procent pojazdu bratu, jako darowiznę. Wszystkie przepisy o których czytam mówią, że obie strony zgłaszają ten fakt w Wydziale Konunikacji. Tymczasem w moim mieście nie przyjęto mi deklaracji o zbyciu pojazdu, bo jedynie brat ma przyjść jako obdarowany. Boję się konsekwencji, że jako darczyńca nie złożyłam deklaracji o zbyciu połowy samochodu. Czy Urząd mógł mi odmówić przyjęcia takiej deklaracji? Czy jest jakaś ustawa czy przepis regulujące, że nie trzeba składać deklaracji o zbyciu 50 procent pojazdu?
Dzień dobry, Zarówno Obdarowany jak i Darczyńca powinni zgłosić ten fakt w Wydziale Komunikacji.
Dzień dobry.
Jak wygląda temat darowizny pojazdu zakupionego w UK przez członka rodziny (grupa 0) będącego obywatelem UK i darowanej członkowi rodziny w PL (obywatelstwo polskie)? Czy trzeba płacić podatek czy cło?
Dzień dobry,
W przypadku darowizny pojazdu przez członka rodziny z zagranicy oraz nieprzekroczenia kwoty wolnej od podatku od spadków oraz darowizn, nie będzie konieczności uiszczenia podatku.